ALTERNATÖR NEDİR?
Otomobillerde yer almakta olan alternatör sistemlerini
herhangi bir cihazın şarj aletine benzetmek mümkün olabilmektedir. Alternatör sistemleri
genel olarak şarj dinamosu olarak da bilinmektedir. Aracın, kullanıldığı ve
seyir halinde olduğu sırada akünün devamlı olarak şarj edilmesini sağlayan bu
sistem, akünün bitmesini ve yolda kalma durumlarını engellemektedir. Alternatör
isimli sistemi incelediğimizde yapı olarak bir jeneratör mantığına sahip
olduğunu görmekteyiz. Motor üzerinden almış olduğu hareket enerjisini kullanan
bu sistem, bu enerjiyi aküyü doldurmak için kullanmakta ve otomobilin tüm
sistemlerine elektrik enerjisi sağlamaktadır.
ALTERNATÖR NE İŞE YARAR?
Alternatör sistemleri, dışarıdan bakıldığı zaman sadece
akünün beslendiği yapı olarak görülebilmektedir. Ancak, sistem detaylı olarak
incelendiğinde akü, elektrikli marş motorunun aracı çalıştırması için gerekli
olan tüm enerjiyi sağlamaktadır. Araba çalıştıktan sonra ise; aracın tüm
elektriksel ihtiyaçları ve tüm sistemlere elektrik enerjisinin gönderilmesi
tamamen alternatör sistemlerine bağlı olarak gelişmektedir. Arabanın çalışma
evresinden sonra, aracın elektrik ihtiyacı olan tüm sistemlere alternatör
tarafından elektrik gönderimi sağlanmaktadır.
Araçlarda yer almakta olan alternatör sistemleri, daha önce
jeneratör olarak biliniyor olsa da çalışma sistemleri aynı olduğu için bu isim
de kullanıldığında sırıtmamaktadır. Alternatör üzerinde yer almakta olan
tekerleklere sahip kranklar, motor tarafından alternatör kayışının sağlamış
olduğu hareket enerjisi ile elektrik enerjisini üretmek adına tercih
edilmektedir. Çalışma şekli olarak; hidroelektrik santrallerinde dönmekte olan
sistemlere de benzemektedir.
ALTERNATÖR KAYIŞI NEDİR?
Alternatör isimli
sistemde yer alan kayış, v kayışı olarak da bilinmektedir. Motor üzerinde yer
almakta olan krank milinin motor dışarısında kalan kasnağından almış olduğu
hareket enerjisini, su pompasına, alternatöre ve kompresör sistemine iletmekte
olan bu kauçuktan yapılmış parçaya alternatör kayışı ya da v kayışı ismi
verilmektedir. Alternatör kayışının uzunluk ve genişlik ölçüleri her aracın
sistemine ve gereksinimine göre de üretilmiş durumdadır. Alternatör kayışı,
görevinden ötürü mevcut hareketi hiçbir şekilde enerji kaybı olmadan
iletmektedir. Bu nedenle, mevcut alternatör kayışının gerginliği de fazlaca
önem arz etmektedir.
ALTERNATÖR DEĞİŞİM MALİYETLERİ
Otomobiller üzerinde
yer almakta olan alternatörlerin ömrü ortalama olarak 15 sene olarak
bilinmektedir. Alternatör olarak kullanılmakta olan ürünler, uzun ömürlü ve
çabuk bozulmakta olan ürünlerden değildir. Alternatör değişim maliyetleri,
alternatör bozulduğu zaman bir takım maliyet kalemlerini çıkartabilmektedir. Ürünün
satın alınmasına ilave olarak işçiliğinin de uzun olması nedeniyle; alternatör
değişim maliyetleri ortalama olarak 600 Türk Lirası ile 3.000 Türk Lirası
arasında değişkenlik göstermektedir.
ALTERNATÖR ARIZA BELİRTİLERİ NELERDİR?
Alternatör sistemi,
aracınızın mevcut durumuna ve üretim yılına bağlı olarak bir takım farklı
belirtiler verebilmektedir. 2010 yılından sonra üretilmekte olan araçlarda yer
alan gösterge panellerinde alternatör arızasını ifade etmek için bir ışık yer
almaktadır. Bu ışık yandığı zaman, aracınızda yer alan alternatör sisteminin
arızalı olduğunu anlamanız mümkün olabilmektedir. Genel olarak kırmızı renkli
akü işaretinin yanmış olduğu zaman dilimlerinde, alternatör sisteminin arızalı
olduğunu bizlere aktarmaktadır. Alternatör sistemleri volt çıkış değerlerini 13
ile 14.5 volt arasında bir değer göstermektedir. Bu çıkışı sabit bir seviyede
tutmaya çalışmakta olan bu sistem, aracın tüm elektrik ihtiyacı olan
sistemlerini de çalıştırmaktadır. Alternatör sisteminde talep edilen voltaj
çıkışı kadar çıkış sağlayamayan alternatör sistemleri, arıza vermektedir.